Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Maden Mühendisliği Programı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CAN DURU
Danışman: Hakan Tunçdemir
Özet:
nsanlık tarihinin en eski mesleklerinden olan madencilik geçmişten
günümüze büyük değişikliklere uğramıştır. Antik çağlardan sanayi
devrimine kadar olan süreçte harcanan emek insan gücü tarafından
sağlanırken sanayi devriminden sonra insan gücü yerini makineleşmeye
devretmiştir. Madencilik faaliyetlerinin üretim sürekliliği,
sürdürülebilir bir mekanizasyon planlamasını zorunlu kılmıştır.
Günümüzde madencilik faaliyetleri gerçekleştirilirken yüksek kapasiteli,
verimliliği yüksek ve uzun süre dayanabilen makineler kullanılmaktadır.
20. yy. başlarından beri aktif olarak kullanılan çekme kepçeli
yerkazarlar yüksek kapasiteleri dolayısı ile arızaları durumunda önemli
üretim kayıplarına sebep olmaktadır. Bu durum tesis verimliliği
açısından önemli sorunlar çıkarmaktadır.
Bu çalışma sınırları içerisinde GLİ Tunçbilek İşletmesinde kullanılan
MARION 7820 model çekme kepçeli yerkazar ile kullanımı 2015 yılının
mayıs ayı itibariyle son bulmuş 2018 başlarında ise hurdaya ayrılmış
PAGE 736 model çekme kepçeli yerkazarın duruş ve arıza sürelerinden
faydalanılmıştır. Bu süreler kronolojik olarak tasnif edilmiş, devamında
ise bu süreler çekme kepçeli yerkazarın alt birimlerine göre
sınıflandırılmıştır.
Sınıflandırma işleminin devamında verilerin bir eğilim gösterip
göstermediğini anlayabilmek için eğilim analizine tabii tutulmuştur.
Burada elde dilen sonuca paralel olarak uygun dağılım modeli
seçilmiştir.
Bu çalışmada Weibull dağılımı yöntemiyle genel güvenirlik analizi
gerçekleştirilmiştir. Böylece çekme kepçeli yerkazar makinalarının ve
çekme kepçeli yerkazar ünitelerinin yıllara bağlı güvenirlik değişimleri
tespit edilmiştir.
Bu güvenirlik değişimleri her bir alt ünite için ayrı ayrı hesaplanıp
sonunda çekme kepçeli yerkazarların hangi ünitelerinin daha güvenilir
olduğu tespit edilmiştir. Tahmin edilen arızalar arası sürenin
bulunabilmesi içinde elimizde ki verilerin uygun dağılım göstermesinden
dolayısıyla Poisson dağılımından elde edilen denklemler kullanılmıştır.
Bu denklemlere bağlı olarak çekme kepçeli yerkazarların en son
yaptıkları arıza veya duruşlardan sonra bir sonraki arıza ve
duruşlarının etkili bir biçimde tahmin edilmesi için gerekli
matematiksel hesaplamalar yapılmış ve tahminlerin gerçek veriler ile
örtüşmesi durumu gözlemlenmiştir. Bu bağlamda karşılama oranları tespit
edilip uygun bir biçimde yorumlanmıştır. Bu tarz nümerik yaklaşımların
çalışmaların maden makinelerinin performansı açısından önemi vurgulanmış
olup gelecek çalışmalara da kaynak ve dayanak olması esas alınmıştır.