Öğr.Gör. Ali Hakan Eğilmez

Türkiye'nin en derin 3'üncü mağarası olan morca'nın 2021 senesi faliyet raporu.

https://www.youtube.com/watch?v=MJe7UMXDJW4

2020 AĞUSTOS MORCA MAĞARASI -1240 METREDE YAPILAN SİFON DALIŞ RAPORU

Geçen sene yapılan mağara dalışı teknik anlamda çok zor olmamakla birlikte, Türkiye’de bizlerin yaptığı en derin sifon dalışı olarak kayda geçti. Burada bir kişinin dalış aksiyonu aslında işin kolay kısmı. Buraya kadar indirilen mağara döşemesi ve lojistik olarak gerekli malzeme (tüpler, ağırlık ve dalış ekipmanı) nin taşınması için gereken insan gücü dalışın yapılmasına olanak sağlamıştır.

Aslında Morca 2020 eksp. gelirken dalış ile ilgili bir fikriyat yoktu. Çünkü geçen sene ulaşılan derinlik ve mağaranın devam etme potansiyeli mağaranın daha da derinleşebileceği izlenimi vermişti. Bu nedenle son dakika dalış malzemelerini arabaya aldım. Ben yola çıktığımda içeride bulunan ekip mağaranın en derin noktasında ilerlemeye çalışıyordu. Yola çıktıktan 6 saat sonra Mert Gürbüz arayarak mağaranın sifonla neticelendiğini söyledi. Ben de son dakika yanıma ekipmanları aldığımdan sifona ön keşif dalışı yapabileceğimiz söyledim. Bu nedenle exp’dan ayrılan Mert tekrar Morca mağarasına geri döndü. Kampa ulaştıktan sonra durum değerlendirmesi yaparak; Hakan-Mert-Umit şiftini oluşturduk. Gereken malzeme ve yiyecek miktarı önemli olduğundan çantalama kısmını  devir aldım. Bir gün çantalama sürdü. Bu kadar uzun sürmesinin sebebi yiyeceklerin ekstra paketlenmesi, dalış malzemelerinin korumalı bir şekilde çantaya konulması, ağırlık dengesi, şahsi malzeme(uyku tulumu kuru giysiler, pil vs) olması ve kişi başı 2 , toplamda 6 çanta olacak şekilde bir giriş planı yaptık.

500 kampı kalınacak durumda olmadığından ilk gün hedef 1040 kampı idi. Yolda -700’deki  plaj kampında mola yaptıktan sonra yaklaşık 12 saatlik bir yolculuk sonrası 1040 kampına ulaştık. O gece ve ertesi gün dinlenme ile geçti. Ertesi günün akşamında kotze-theo,rıza ve iki bulgar mağaracı geldi, bizim çadır ufak olduğundan benim büyük çadırı vermiştim. O çadıra kamp yeri hazırlarken yanı başımızda bir miktar patlatma yaptılar. Sonuçta -1040 kampı ana kamptan daha kalabalık oldu. Ertesi gün(dalış günü) ben hiç çanta almadan ama gerekli çantaları rıza-ümit-mert taşıyacak şekilde(made in turkey) formatı sifona doğru yavaşça yola çıktık. Yol üzerinde -1170 metredeki sifona da baktık, yukarıdan gelen su kaynağını besler nitelikte olduğundan buranın dalışını sonraya bıraktık. Akabinde dalınacak sifonun önüne geldik. Sifonun ilk görünüşü beklediğimden daha iyi bir durumda oldu idi. Su girişi olmasına rağmen bir bulanıklık yoktu. Su sıcaklığı 3-5 derece aralığında olduğundan çok uzun süreli bir dalış yapma olanağını ortadan kaldırdı. Dalış sonrasında oluşabilecek olası hipotermi vakasına karşın, yan duvardaki ufak bölüme geçici çadır ve ocak hazırladık. En azından dalış sonrası ısınma ihtiyacı karşılanmış olacaktı. Tahminim üzerine tam anlamıyla dalış elbisesi olmayan mağara tip kuru elbise ile dalışı yaptım. Derine indikçe bir miktar suyu içime çekti. Bu yüzden dalışı daha derine indirmeden ve uzatmadan bitirmek durumunda kaldım. Neden uygun dalış elbisesi giymediğim konusu şöyle açıklanabilir; normalde dalışta kullanılan kuru elbiseler çok hacimli ve ağır oluyor ve bu elbiseyi batırmak için daha çok kurşun ağırlığı kullanmak gerekiyor. Ben bu elbise için 4kg hesap ettim ama bir kilo daha fazla olsaydı daha rahat hareket edebilecektim. Netice çantalama mantığında bir optimizasyon yapmak gerekiyor ve amaca yönelik en uygun malzemeyi düşünmek gerekiyordu.

Neticede gerekli koşulları sağladıktan sonra ekipmanı kuşanarak dalışa geçtim. Su içinde hat döşeyeceğim için eldiven kullanmadım. Normalde bu kadar soğuk su dalışında kullanmak gerekirdi. Lakin maksimum 15 dakikalık toplam bir dalış planım vardı. Dalışa geçmeden önce maksimum 15 dakika içinde dönmezsem beni bekleyen ekibe kotze ve teo’lara haber vermelerini istedim. Çünkü kotze ve teo’nun dalış tecrübeleri vardı. Sonuçta pek yapılacak bir şey olmazdı. Acil durum planı bu anlamda alınan risk kapsamında bu anlamda zayıf oldu. Burada gelebilecek eleştiriler için herkes kendi açısından haklı diyebilirim. Yapılması gereken bir keşif ve o kadar senenin emeği sırtımda duruyordu. Sonuçta ben de orada bunun için vardım. Ve bu riske değer olduğuna kanaat getirdik. Dalışın başlangıcında bir miktar batma sorunu yaşadım ama az nefes alarak biraz da kendimi aşağıya ittirerek dalışa geçtim. Kapsayan basınç arttığında negatif yüzerlik oluştuğundan derinlik artıkça yüzerlik nötr oldu hatta yüzerlik dengeleyici yelek(bcd) hiç kullanmadan sadece nefes alıp vererek yüzerlik gayet optimum oldu. Normalde benim dakikada hava tüketim oranım 12 litre. Burada kullandığım tüpler 1x7 litre, 1x5 litre yani toplamda 12 litre 200 bar olarak 2400 litre hava kapasitesine sahiptim. Normalde kullanmam gereken miktar 1/3 2400/3 =800 litre idi. Gidiş dönüş 15 dakika dediğimizde 12 litre/dakika x 2 atmosfer(10 metre) x 15 dakika 360 litre gibi bir ihtiyacım olacaktı. Yani bolca havam olmasına rağmen, elbisenin 6 metreden sonra su alması ve oluşabilecek ciddi hipotermi durumu sonucunda geri dönmek durumunda kaldım. Gözlemlerime göre görüş 12 metre civarında tahmini gördüğüm derinlik 15 metre ve bol miktarda karides olmasıydı. Sifon başlangıçta genişlik açısından rahat olmasına rağmen sonrasında kayalar arasında devam eden nitelikte olduğundan referans hattı çekmek durumu vardı. Hat çekmeden makara ipi referansı ile ilerleyip, dönüşte tekrar makara ipini toplayarak dönüş yaptım. Ön keşif dalışı olduğundan çok zorlamaya gerek olmadığını söyleyebilirim. Sonrası için daha fazla teknik dalış malzemesi, normlara uygun kuru elbise ve ağırlığın sifon önüne indirilmesi gerekiyor. İmkanlar dahilinde daha operasyonel olan rebreater kullanımı önemli avantaj sağlayacaktır. Sifon önünde başka bir mağara kampı bivak/çadır oluşturmak lazımdır. 2021 expedisyonunda görüldüğü üzere dalınması gereken 5 sifon/göl vardır. Bu sifonlar genel anlamda birbirine besler nitelikte görünseler de bazıları daha üst kot metrelerde bulunmaktadır. Sistemin tam anlamı ile anlaşılması için en az 10 gün mağara içi kampında 8-10 adet uzun süreli dalış yapmak gerekmektedir. Muhtemelen dalış sayısı duruma göre yetmeyecektir. Mağara dalgıcı olarak 6 mağara dalıcısı(ekip 1ve 2) birbirlerinin dış emniyetini alacak şekilde organize olmalıdır. Bunun dışında tekil ve back up’sız yapılacak mağara dalışları ağır riskler içermektedir.

Ali Hakan Eğilmez

aaaa

ww

Çanakkale ili gülpınar beldesinin 4,5 mil açığında 75 metrede bulunan batığa, teknik dalış disiplini çerçevesinde yapılan dalışın ve alınan görüntülemenin raporu.

2011 senesinde yapılan proje'de sarayın sarnıçlarına yapılan dalışların, teknik dalış ve mağara dalışı özelinde irdelenmesi.

qqq

İran'ın en derin mağarası 'zojar''da gerçekleştirmiş olduğum, -1310 metredeki sifona yapılan daşışın gezi raporu ve hikayesi. Jojar Mağarası 2018 12.pdf

2010 senesinde, Türkiye'de o zamana kadar gerçekleştirilmiş olan en derin teknik dalışın tarafımızdan nasıl hazırlanıldığının ve yapıldığının ayrıntılı raporu.

qqq

Tintoretto yada gürgen eski adı Avrasya feribotunda 75 metre derinlikte ilk defa yapılan teknik dalışların raporudur.

qqqq

Babakale'nin batısında 17 mil açıkta uluslararası sularda bulunan tahmini 95-110 metre arasındaki batığa teknik dalış disiplini ile yapılan dalışın raporudur.

3000 metre ve üzerinde bulunan araştırma alanı Aladağların güneyindeki Kemikli Vadisidir. Bu alanda bulunan mağaraların  2019 raporudur Aladağlar 2019 Gezi Raporu 11.07.20....pdf

3000 metre ve üzerinde bulunan araştırma alanı Aladağların güneyindeki Kemikli Vadisidir. Bu alanda bulunan mağaraların  2018 raporudur

Beyşehir gölünde 1100 metre irtifada bulunan Pınarli Ada'nın içinde su altında bulunan mağaraya yapılan dalışların, mağara dalış teknikleri özelinde hazırlanan raporu.

aaaa

Dünya'nın en derin mağarasında  -1710 metrede toplam 10 gün içeride kalarak gerçekleştirmiş olduğum gezinin raporu

qqqq

85 metre derinlikte 6,5 mil açıkta bulunan batığa yapılan dalışların raporu. İlk defa dalınan ve görüntülenen bu batık Sinop'un batısında bulunmaktadır.

Alişahin Mağarasın 4 sene boyunca süren keşfinin ve yapılan mağara dalışlarının raporu.