NASA POWER SİSTEMİNDE SUNULAN UZAKTAN ALGILAMA VERİLERİNİN YER GÖZLEM VERİLERİ İLE UYUMUNUN İNCELENMESİ

Başakın E. E., Özger M.

KARADENİZ 12TH INTERNATIONAL CONFERENCE ON APPLIED SCIENCES, Rize, Türkiye, 3 - 05 Mart 2023, ss.65

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Rize
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.65
  • İstanbul Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Hidrolojik veya meteorolojik doğa olaylarının kayıt altına alınması ve gerektiğinde bilimsel
çalışmalar için kullanılması büyük önem arz etmektedir. Geleneksel ölçüm yöntemleri yer
yüzünde kurulan gözlem istasyonları ile yapılmaktadır ve ölçüm aletleri sürekli kalibrasyona
ihtiyaç duymaktadır. Ölçüm kayıtlarının eksiksiz ve yüksek doğrulukta olması için gerek devlet
kurumları gerekse özel teşebbüsler büyük bütçeler ayırmaktadır. Günümüzde uzaktan algılama
teknolojilerinde gerçekleşen gelişmeler doğrultusunda hidrolojik ve meteorolojik fenomenlerin
tespiti daha kolay ve ucuz şekilde gerçekleştirilebilmektedir. Bu çalışmada, farklı uzaktan
algılama sistemindeki verileri derleyen ve tek bir çatı altında hizmet sunan NASA Power
uygulamasından elde edilen parametreler ile yer gözlem istasyonlarından elde edilen verilerin
uyumları incelenmiştir. Uzaktan algılama sistemlerinden elde edilen solar radyasyon, sıcaklık,
nispi nem ve rüzgâr hızı değerleri, Türkiye’nin farklı enlem ve boylamlarında bulunan toplam
9 adet yer gözlem istasyonlarındaki verilerin aynı gün ölçülmüş değerleri ile karşılaştırılmıştır.
Uyum iyiliği hesapları doğrultusunda tüm istasyonlar için ortalama olarak solar radyasyon için
korelasyon katsayısı (R) değeri 0.933, sıcaklık için 0.981, nispi nem için 0.715 ve rüzgâr hızı
için 0.56 olarak belirlenmiştir. Uzaktan algılama verileri incelendiğinde solar radyasyon ve
sıcaklık değerlerin bazı bölgelerde olması gerekenden yüksek çıktığı göze çarpmaktadır. Bu
duruma bulut etkisinin neden olabileceği düşünülmektedir. Yapılan istatistiki incelemeler
sonucunda, solar radyasyon, sıcaklık ve nispi nem değerlerinin istasyon verileri ile uyumlu
olduğu, rüzgâr hızı verilerinin ise çok kullanışlı olmadığı sonucuna varılmıştır. Hidrolojik veya
meteorolojik modellemelerde NASA Power verilerinin kullanımı ile güvenilir sonuçlar elde
edilebilecektir. Bu çalışma neticesinde, ilerleyen yıllarda daha yüksek çözünürlüklü uzaktan
algılama verilerinin hizmete sunulması ile masraflı yer gözlem verilerine ihtiyacın giderek
azalması öngörülmektedir.