Zeminde Deprem Nedeniyle Oluşacak Kayma Deformasyonun Mikrotremorlar İle Tahmini


Özaslan B., İyisan R., Subaşı O.

7. Geoteknik Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 22 - 24 Kasım 2017, ss.100-112

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.100-112
  • İstanbul Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Depremlerin zemin tabakalarında neden olduğu kayma deformasyonu seviyeleri, yapısal hasarı etkileyen önemli faktörlerden biridir. Zemin tabakalarında depremler sırasında oluşacak şekil değiştirmeleri genelde kuvvetli yer hareketi kayıtları kullanılarak yapılan bir boyutlu (1D) dinamik analizler ile belirlenebilmektedir. Küçük genlikli titreşimler olarak bilinen mikrotremor kayıtlarının analizinden elde edilen sonuçların, tasarım deprem ivmesi ile birlikte değerlendirilmesi de şekil değiştirmelerin tahmininde yararlı olmaktadır. Bu çalışmada Marmara Bölgesinde bir yerleşim alanında zemin tabakalarının deprem hareketi karşısındaki davranışı hem küçük genlikli titreşim - mikrotremor ölçümlerinin analizi hem de bir boyutlu (1D) eşdeğer lineer dinamik analizler yardımıyla belirlenmeye çalışılmıştır. Tekil mikrotremor kayıtlarının analizi sonucunda zemin büyütmesi, hakim periyot, sismik hasar görebilirlik indisi değerleri (Nakamura İndisi) hesaplanmıştır. Farklı depremlere ait kuvvetli yer hareketi ivme kayıtları için zemin tabakalarında oluşacak kayma şekil değiştirme seviyeleri belirlenmiştir. 1D dinamik analizlerde kullanılan kayma dalgası hızı profili ve zemin tabakalarına ait diğer özellikler, eş zamanlı mikrotremor ağ ölçümlerinin analizi, sondajlar ve arazi penetrasyon deney sonuçlarının (SPT-N) birlikte değerlendirilmesiyle elde edilmiştir. Tekil mikrotremor ölçümüne dayalı kayma şekil değiştirmesi değerleri ile kuvvetli yer hareketine dayalı 1D dinamik analizlerden elde edilen kayma şekil değiştirmesi değerleri arasında, elastik ve elasto-plastik davranışın oluştuğu seviyeler için lineer bir bağıntı elde edilmiştir.

 

Anahtar Kelimeler: Nakamura İndisi, Kayma Şekil Değiştirmesi, 1D Dinamik Analiz