5. UZAKTAN ALGILAMA-CBS SEMPOZYUMU (UZAL-CBS 2014), İstanbul, Türkiye, 14 - 17 Ekim 2014, ss.1-7
Coğrafi Bilgi Sistemleri kent uygulamaları başlığı altında ele alınan en hayati uygulamalar, afet konulu uygulamalardır.
Özellikle ülkemizde en çok gerçekleşen afet türü depremlerin, yarattığı etkileri, alan, veri ve yaşayan sayısı büyüklüğü nedeniyle
kentsel alanlarda tespit etmek güçtür. Mevcut uygulamalarda, halk ile bu kurumlar arasındaki iletişim yolları tıkanmakta ve afet
sonrası acil yardımların gecikmesinden kaynaklı ikincil ölümler ve çaresizlikler yaşanmaktadır. Bu kayıpların yaşanmasını
önlemek için halk ile kurumlar arasındaki iletişim alt yapısının kurulması ve krizin yönetilebilmesi için coğrafi bilgi teknolojileri
iyi bir veri yönetim ve iletişim aracı olarak görülmektedir. Bu çalışmada sunulan coğrafi bilgi sistemleri tabanlı bir iletişim aracı
olarak tasarlanan Hayat Kurtaran Otomat (Kiosk) Modeli önerisi ile, deprem sonrası, konumsal acil yardım talepleri ve durum
ihbarları gözetilerek haritalama yapılarak halkın acil yardım talep ihtiyacını karşılamak, halk kenetlenmesini ve dayanışmasını
ilk yardım bekleyen yakın alanların gösterimini yaparak elde etmek ve acil yardım talep edilen kurumun yardım talebini alma ve
yönetme kabiliyetinin de arttırılması hedeflenmektedir. Bu tasarının başkahramanı halktır. Kabiliyetin arttırılması, gerekli olan
iletişim alt yapısının kurularak halkın afet yönetiminde büyük katkı koymasına dayanmaktadır. Afet sonrası çaresiz bir halk
düşlemesi yerine, halkın gücünü ortaya koyabileceği bir dayanışma ortamı tasarlanmaktadır. Kriz yönetimine mevcut bakış
açılarının dışında olan bu yaklaşım, afet yönetim döngüsü içerisindeki hazırlık ve müdahale evrelerine işaret etmekte ve hazırlık
evresinde tasarlanarak müdahale evresinde kullanılacak bir yapılanmayla kriz yönetimini çözümlemektedir. Bu çözümleme
modelinin akış şeması halk, iletişim aracı ve afete müdahale erkleri arasında kurgulanmaktadır. İletişim aracı içerisinde önerilen
yazılımın işlevleri, arayüz tasarımları ve kullanım algoritmaları halk katılımı düşünülerek sunulmaktadır. Bu çalışmada afet kriz
yönetiminde halkın gücü kullanımına dayandırılarak konumsal tabanlı bir veri akış ağı modeli, mevcuttaki uygulamalarla
zaman, veri detayı, personel gereksinimi ve niteliği, veri gerçekliği ve veri arşivi kıstaslarıyla karşılaştırılarak tartışmaya
açılmaktadır.
The disaster subjected applications are the vital applications which covered in the title of Geographic Information Systems urban
applications. Especially it is difficult to determine the impacts of earthquakes in urban areas for having wide area, big data and
the size of inhabitants which are most frequent disaster in our country. In existing applications, the communication paths blocked
between people and institutions this causes lack of emergency asistance after disaster which leads to secondary deaths and
inevitability. Geographic information technologies are considered as a good method and communication tool for establishing a
communication infrastructure between people and the institutions and for administration of crisis to prevent these losses. In this
study with the representation of Life Saving Kiosk offer which is designed as communication tool based on geographic
information systems, meeting the emergency assistance requests of the people with taking the location based emergency requests
and condition notices into considiration after the earthquake, acquiring the interlocking of the people and the solidarity with the
representation of the emergency seeking areas and increasing of taking the emergency service request and management ability of
the emergency institıtion are aimed. People are the protagonists of this design. The increase of ability is depending on the big
contribution of the people with the establishment of communication infrastructure. Despite of a desperate people image after
disaster a solidarity environment is designed which let people to put their strength in action. This approach which is different
than the existing aspects on crisis management is pointing the preperation and intervention phases of disaster management cycle
and resolving the crisis management with a settlement which is designed in preperation phase and used in intervation phase. The
flowchart of this resolve method built with people, communication tool and the forces of disaster intervetion. The functionalities
of the proposed software in the communication tool, user interface desingns and usage algorithms are represented with taking
the participation of people into considiration. The strength of using the people in disaster crisis management opened to
discussion with basing to a data flow network model of location based data and with criteration of time, data detail, staff
requirement and qualification, reality of data and data archive of existing applications.