İstanbul 1. Konut Kurultayı, İstanbul, Türkiye, 10 - 11 Mayıs 2018, ss.1-2
Kültürel sosyal ve fiziksel biçimlenme süreci içerisinde olan kentler sanayileşme ile
birlikte köklü değişim ve dönüşümler yaşamıştır. İlk kez batı ülkelerinde sosyal ve
ekonomik açıdan çöküntü alanlarının yeniden canlandırılmasına yönelik müdahaleler
şeklinde başlayan kentsel dönüşüm kavramı Türkiye’ de 1990’ lardan başlayan
küreselleşme olgusu, 1999 Marmara Depremi gerekçesiyle 2000 yılı sonrasında hız
kazanarak “eskiyi yıkıp yeniden inşa eden dönüşüm modeli” ağırlıklı bir yol izlemiştir.
Özellikle tarihi bölgelerde parsel bazında uygulanan kentsel dönüşüm çerçevesinde
yıkıp yeniden yapma modeli, yapı ömrü dolmadan sürekli bir değişim, dönüşüm
yapmak, var olanı koruyamamak, anlayıp günümüze taşıyamamak kentsel bir hafızayı
yok saymak, özgünlüğü yitirmek başlıca problemlerden birisidir. Bu çalışmada amaç
kentin önemli bir nüvesi olan konutun mevcut tarihi dokuya sahip bölgede geçirdiği
değişim ve dönüşümü ortaya koymaya yöneliktir. Çalışma alanı, Tarihi Yarımada’ dan
sonra İstanbul’un en önemli yerleşimlerinden biri olan Üsküdar’ da yer alan Bağlarbaşı
bölgesindeki Cumhuriyet Caddesi aksı ile Gazi Caddesi aksı arasındaki alan ile
sınırlandırılmıştır. Çalışmada öncelikli olarak kent ve kentsel dokudaki dönüşümleri
kavramsal boyutta ele alan bununla beraber İstanbul genelinde kentsel dönüşüm,
değişim ve yenileme uygulamalarının kırılma noktalarını da içeren literatür araştırması
yapılmıştır. Daha sonra Bağlarbaşı Semti’nin konut bağlamında gelişim, değişim ve
dönüşüm süreçleri farklı dönem haritaları ile analiz edilmiştir. Kırılma süreçlerini
yansıtan farklı dönem yapıları, mevcut dönüşüm sürecindeki yapılarla saha araştırması
yöntemiyle fotoğrafları çekilerek, gözleme dayalı tespitlerle incelenmiştir.