Tasarım Öğrencisinin Öğrenme Süreçlerinde Sosyal Medya Etkisi: Bir Araştırma ve Sergileme Aracı Olarak Instagram


Tüfek T. E., Efilti P.

UTAK 2020 Bildiri Kitabı Tasarım ve Öngörü, Ankara, Türkiye, 8 - 10 Eylül 2020, ss.305-317

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.305-317
  • İstanbul Teknik Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sosyal medyanın gündelik yaşantının ayrılmaz bir parçası haline gelmesi ile birlikte, bu platformların

tasarım alanında da çeşitli amaçlarla kullanılmaya başlandığı gözlemlenmektedir.

Özellikle, görsel paylaşım platformu olarak ortaya çıkmış olan Instagram uygulaması, görsel

ve metin tabanlı bilgi verme potansiyeli ile tasarım süreçlerine katkı sağlayan bir kaynak haline

gelmiş, araştırmacılar tarafından tasarım eğitimindeki pedagojik bir araç olarak incelenmeye

başlanmıştır. Tasarım eğitiminin geleceğine dair bir öngörüde bulunmayı amaçlayan bu çalışma

ise, lisans öğrencilerinin tasarım süreçlerinin bir parçası haline gelmiş Instagram uygulamasını

kullanma pratiklerini ve motivasyonlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, yedi

farklı üniversitenin Endüstri Ürünleri Tasarımı/Endüstriyel Tasarım Bölümlerinde eğitim

gören 63 lisans öğrencisinin katılımı ile ampirik bir çalışma yürütülmüştür. Kalitatif açıdan

zengin veri sağlamış olan çalışmanın bulguları analiz edildiğinde, öğrencilerin bu platformu

araştırma yapmak için kullandıkları ve güncel bir “tasarım arşivi” olarak gördükleri bulgulanmıştır.

Öğrencilerin, bazen karşılarına çıkan “görsellere maruz kalarak”, dolaylı bir şekilde

tasarım süreçlerinin etkilendiği bazen de proje süreçlerinin başında fikir edinmek için bu

platformdan yararlandıkları, proje/ürün ve çizim/eskiz örnekleri ile ilgilendikleri ve bunları

kaydettikleri ortaya çıkmıştır. Öğrencilerin, bu platformda tasarım süreçlerine/projelerine ait

görselleri de paylaştıkları, yapılan bu paylaşımlarda kendilerini “iyi bir şekilde sergileme” kaygısı

içinde oldukları anlaşılmıştır. Katılımcılar, “iyi bir model/çizim” yaptıklarında “başkalarını

haberdar etme çabası” içinde olduklarını, böylece “zamansız kritik” alabiliyor olduklarını

belirtmişlerdir. Sonuç olarak, Instagram uygulaması öğrencilerin tasarım süreçlerini besleyen

ve tamamlayan bir araştırma ve sergileme aracı olarak kullanılmaktadır. Günümüzde tasarım

sürecinin bir parçası haline gelmiş bu mecra, tasarım eğitiminin geleceğine dair sıkıştırılmış bir

versiyonunu resmetmektedir.