Van'ın Geleceği Sempozyumu, Van, Turkey, 1 - 02 December 2022, vol.1, pp.63-74
Her kent, tarihi süreciyle, sosyo-kültürel ve coğrafi özellikleriyle kümülatif olarak birikmiş bir
kimliğe sahiptir. Bu kimliğin mimari mekânda yaşatılabilmesi, kollektif belleğin oluşturulmasında ve
kentlilerin o kentte ait olduğu toplumun sosyal ve kültürel değerlerini bulabiliyor olması mekânsal aidiyet
ve bağlılığın geliştirilmesinde öneme sahiptir. Bununla birlikte, kentin kalbi olarak nitelendirilen ve
kentsel ölçekte öneme sahip merkezlerin mimari bir kimliğe sahip olması; kentin turizm ve marka
değerini arttırmakta ve kente ekonomik katkıda bulunmaktadır. Mimari kimlik, mimari bir üslupla
ve/veya renk, doku ve malzeme gibi mimari elemanların kullanılması ve organizasyonuyla
yaratılabilmektedir. Renkler, görsel olarak güçlü etkiye sahip; kolay hatırlanabilir olmaları sebebiyle,
mimari kimliğin vurgulanmasında önemli bir elemandır. Bu çalışmanın amacı Van’ın kent merkezinin
ana omurgası özelliği gösteren Cumhuriyet Caddesi’nin renk karakteristiğini analiz etmek ve renk
özelinde mimari bir kimliğe sahip olup olmadığını tespit etmektir. Bu doğrultuda, öncelikle kentin
karakteristik renkleri tespit edilmiş ve renk paleti oluşturulmuş; bu renklerin örneklem alandaki var olup
olmadığı analiz edilmiştir. Sonrasında ise, mevcuttaki renkler Gestalt ilkeleri doğrultusunda
değerlendirilmiş ve cadde bütününde bir kompozisyona sahip olup olmadıkları analiz edilmiştir.
Analizlerde cadde cephelerinin boy kesitleri kullanılmış; boy kesitler üzerinde doğrudan gözlem ve
fotoğraflama ile analizler gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın bulgularında, hâkim renklerin gri ve tonları
olduğu tespit edilmiştir ve çalışma alanının Van’ın kimlik renklerini barındırmadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Cadde cephelerindeki renklerin özgün bir form niteliği oluşturup oluşturmadığı; cephede
kompozisyon oluşturacak bir konsept olup olmadığı analiz edildiğinde ise, cadde cephelerini özgün kılan
bir renk kompozisyonunun olmadığı tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda, Cumhuriyet Caddesi’nin renk
özelinde mimari bir kimliğe sahip olmadığı sonucu çıkarılmıştır. Çalışmanın, ileride cadde ile ilgili
yapılacak sağlıklaştırma projelerine rehberlik etmesi hedeflenmiştir.