Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye 26. Uluslararası Madencilik ve Kongresi Sergisi, Antalya, Türkiye, 16 - 19 Nisan 2019, ss.174-185
Günümüzde yüksek tenörlü cevher yataklarının tükenmesi ile birlikte madencilik işlerinin
ekonomik açıdan güvenli bir şekilde yürütülebilmesi stratejik bir planlama evresi gerektirmektedir. Bu
anlamda açık ocak üretim planlaması, üretilmesi sonucu kar edileceği düşünülen cevher bloklarının
maksimum net bugünkü değeri elde edeceğimiz şekilde hangi sırayla üretilmesi gerektiğini bulmaktır. Bu
çözüme ulaşmak pek çok kısıtı ve karar değişkeni olan bir optimizasyon probleminin çözülmesini
gerektirir. Bu kapsamda, yapılan arama çalışmaları ve laboratuvar analizleri sonucu elde edilen sondaj
verilerinin bilgisayar ortamına taşınması ile 3 boyutlu olarak modellenmiş bir cevher yatağı kullanılmıştır.
Boyutları x:10m, y:10m, z:10m olan cevher bloklarına 3 boyutlu semi-variogram analizlerine dayalı olarak
bir ara değer atama metodu olan krigging metodu ile tenör ataması yapılmıştır. Tenörlerine göre
ekonomik değeri belirlenmiş olan bloklar, karışık tam sayı programlama ve sezgisel yöntemler ile yazılmış
bir algoritma ile çalışan SimSched isimli bir yazılım yardımı ile önce nihai açık ocak sınırlarının
optimizasyonu için kullanılmıştır. Daha sonra bu sınırlar içerisindeki blokların hangi sırayla üretilecekleri,
mevcut üretim ve tesis kapasitesine göre, şevlerin fiziksel kısıtlamalarına göre, düşey ilerleme hızı ve
madencilik faaliyetlerinin yürütüleceği minimum genişliğe göre, üretilecek cevherin cut-off tenörüne
göre ve atığa gönderilecek malzemenin maksimum tenörüne göre istenilen sınırlar içerisinde kalacak
şekilde simüle edilerek optimum üretim planı yapılmıştır.