Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Teknik Üniversitesi, Denizcilik, Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Murat Hasan Ali Altun
Danışman: Serdar Kum
Özet:
Dünya üzerinde hergün
gemilere yüzlerce denetleme yapılmakta ve binlerce uygunsuz durum
saptanmaktadır. Fakat bu uygunsuz durumların ne derece önemli olduğu, bunların
ne kadar istatistiki verilerinin bulunduğu ve gemilerin birbiriyle
karşılaştırıldığında ne durumda oldukları gibi önemli sorular günümüze kadar
çok iyi cevaplandırılamamıştır. Bu tez sayesinde yukarıda bahsedilen sorunların
giderilmesi hedeflenmiştir.
Tez çalışmaları
esnasında öncelikle köprüüstü sistemleri incelenmiştir. Köprüüstü sistemleri;
navigasyon/seyir sistemleri, haberleşme sistemleri, makine kontrol sistemleri
ve diğer kontrol sistemleri olmak üzere dört ana başlık altında incelenmiştir. Bütün
bu sistemlerin nasıl çalıştığı ve hangi sistemlerle bağlantılı olabileceği
üzerinde durulmuş ve herhangi bir arıza durumunda ne tür risklerle
karşılaşılabileceği ele alınmıştır.
Ayrıca, köprüüstü
operasyonları incelenerek söz konusu operasyonlar esnasında meydana gelebilecek
ağır hava koşulları, manevra alanının ve görüşün kısıtlanması gibi durumlar
karşısında operasyonların nasıl devam ettirilebileceği konusunda
bilgilendirmeler yapılmıştır. Köprüüstü operasyonları; seyir, yanaşma ve
kalkış/ayrılma ile demirleme operasyonları olarak üç ana başlıkta
incelenmiştir.
Köprüüstünde mevcut riskler;
donanımsal, operasyonel riskler ve üçüncü partilere dayalı riskler olarak ele
alınmıştır. Bu riskler sonucunda oluşabilecek potansiyel sonuçlar üzerinde
durulmuş ve emniyetsiz durumların kök neden analizleri yapılmıştır. Ayrıca,
köprüüstü denetlemelerinde saptanan bulgular incelenmiş, bu bulgular kategorize
edilmiştir. Çalışmalar esnasında birçok gemiadamı ile yapılan anket sonuçlarına
göre Köprüüstü Emniyet Destek Sistemi (KEDS) kriterleri Analitik Hiyerarşi
Prosesi ile ağırlıklandırılmıştır. Elde edilen veriler Super Decisions
programına girilerek tüm sonuçların sağlaması yapılmıştır.
Bir sonraki aşamada
Gemi Kalite Puanı ve Gemi Performans Puanı hesaplanarak anket sonuçlarına göre
elde edilen ağırlıklandırmalara göre Köprüüstü Emniyet Destek Sistemi (KEDS) geliştirilmiştir.
En son aşamada ise KEDS senaryoları üretilerek en kötü ve en iyi KEDS puanları
saptanmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir.
Bu tez çalışması
esnasında, bilimsel yöntemlerle gemilerin ve işletmeci şirketlerin tüm
bileşenleri değerlendirilerek emniyet eksikliklerinin saptanması ve doğru gemi
seçiminin sağlanması ile daha emniyetli, daha duyarlı ve daha adaletli denizcilik
piyasa ortamlarının oluşturulması amaçlanmıştır.