Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: PELİN SERİN
Danışman: Elçin Filiz Taş
Özet:
Yapım sektörü Türkiye'deki en hızlı değişen ve çok yönlü faaliyet gösteren öncü sektörlerinden biridir. Yapım sektöründeki süre gelen değişim teknolojik gelişmelere bağlı olarak ivmelenmiştir. Teknolojik gelişmelere paralel olarak yapım sistemleri, malzeme özellikleri, yapım teknikleri, yönetim stratejileri, yapım yönetim metotları gibi çok sayıda faktör, proje süreçlerini ve iş yapma usullerini değiştirmiştir. Yapım projelerinde teknoloji kullanımına bağlı olarak yaşanan bu değişim sonucunda projeler özelleşmeye başlamış, büyük ölçekte ve daha önce benzerleri üretilmemiş projelerin yapımına başlanmıştır. Tüm bu gelişme ve değişmelerin doğal bir sonucu olarak yapım projelerinde uzmanlaşma gerekliliği artmış, üretilen projelerde çok sayıda özel uzmanlık gerektiren tasarım ve yapım hizmetlerine ihtiyaç duyulmaya başlanmış ve böylelikle kalabalık ekiplerin bir arada çalışmasına, projelerin kompleksik düzeyinin artmasına bağlı olarak yönetimsel meseleler ortaya çıkmıştır. Günümüzde tasarımcılar tek başına bütün bu ihtiyaçlara cevap verememekte ve dışarıdan çok sayıda danışmanlık ve proje hizmeti almaktadır. Tasarım süreci de bu tip özel uzmanlık hizmetlerine en çok ihtiyaç duyulan proje süreçlerinden biridir. Proje süreçlerine dahil olan katılımcıların sayısının artmasıyla farklı disiplinlerden kalabalık gruplar bir arada çalışmaya başlamıştır. Böyle çok katılımcı ile yürütülen karmaşık proje süreçlerinde tasarım sürecinin yönetilme ihtiyacı ortaya çıkmış, tasarım süreci kompleks ve özel bir yönetim gerektiren bir hal aldığı için tasarım yönetimi konusu konuşulmaya başlamıştır. Tasarım sürecinin yönetimi, tasarım ekibini yöneten tasarım yöneticisinin kontrolünde gerçekleşen bir süreç olup; proje paydaşları arasında koordinasyon, bilgi akışı, organizasyon düzenlemesi, işbirliği ve proje süreçlerinin birbiri ile entegrasyonunu gerektirmektedir. Yapım projelerinde tasarım sürecinde alınan kararların diğer süreçlere etkisi büyüktür. Değişen iş yapma süreçlerinin bir sonucu olarak günümüzde tasarımcılardan beklenen özellikler de farklılaşmış, tasarım süreci ile ilgili geleneksel görev ve tanımlamalar değişmiştir. Artık tasarımcılardan, tasarım işlerini yerine getirmek için gerekli olan teknik bilginin dışında, yönetimsel konularda da yetenekli ve bilgili olmaları beklenmektedir. Tasarımcıların görev ve sorumluluk kapsamlarının yanısıra, diğer bir yanda da yapım projelerini başlatan ve finanse eden işverenler de tasarım sürecinin önemi konusunda bilinçlenmeye başlamıştır. İşveren açısından bakıldığında yanlış ya da eksik kararlar ve uygulamalarla ilerleyen bir tasarım süreci, yapım aşamasında büyük sorunlara yol açmakta ve bu sebeple çoğu proje zamanında tamamlamamakta, istenen kalitede olmamakta ya da öngörülen bütçeyi aşmaktadır. Bu sebeple, gerek işveren gerekse diğer proje paydaşları açısından tasarımın sürecinin yönetilmesi, projeden beklenen değerin elde edilmesi, verimliliğin arttırılması ve etkin bir proje süreci geçirilebilmesi açısından oldukça önemlidir. Bu tez çalışması kapsamında gerçekleştirilen geniş çaplı literatür araştırmaları sonucunda, tez çalışmasının ana konusunu oluşturan "tasarım yönetimi" konusuna yönelik ilgi ve farkındalık düzeyinin hem akademik çalışmalarda, hem de sektördeki uygulayıcılar arasında artmaya başladığı görülmüştür. Bu konu alanine yönelik güncel çalışmaların içeriğine genel bir perspektifle bakıldığında; tasarım yönetimi konusunda yurtdışındaki çalışmalarda teknoloji ile birlikte ortaya çıkan yenilikçi proje süreçlerinin araştırıldığı, tasarım disiplininin diğer disiplinlerle entegre bir şekilde devam edebilmesi adına çalışmaların yürütüldüğü, yeni metot ve uygulamaların denendiği; ülkemizde ise tasarım yönetimine yönelik çalışmaların diğer ülkelere göre oldukça geriden geldiği ve başlangıç düzeyinde çalışmalar olduğu görülmüştür.Ancak konunun bu denli önemli olduğu düşünüldüğünde, gerek Türkiye'de gerekse diğer ülkelerde tasarım yönetimi ile ilgili yürütülen çalışmaların ve uygulamaların halen yeterli olgunlukta olmadığı fark edilmektedir. Tez çalışmasında tasarım yönetimi konusuna yönelik güncel durumun analiz edilebilmesi, yeni yöntem ve metotların ortaya konması, sorunların ve eksiklerin tespit edilmesi ve bu tez çalışmasının gelecekte tasarım yönetimi alanında yapılacak olan diğer çalışmalara kaynak olabilmesi için bir yol haritası oluşturulması amaçlanmıştır. Bu tez çalışmasının yapım projelerinde tasarım yönetimine verilen önemi ve farkındalığı arttırması, Türkiye'de üretilmekte olan mevcut projelerde ve gelecekte de üretilecek olan büyük ölçekli, kompleks ve yenilikçi yapım projelerindeki tasarım süreçlerine ışık tutması beklenmektedir