Türkiye'de hava limanı projeleri için masterplan süreç ve özellikleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ATINÇ TUNALI

Danışman: Elçin Filiz Taş

Özet:

Planlama süreçleri birçok farklı alanda önem arz etmektedir. Bu farklı alanlarda, her bir aşama için farklı planlama süreçleri mevcuttur. Bunun yanı sıra bir planlama süreci içerisinde birçok kişi görev almaktadır ve bunların her biri sistemin önemli parçalarıdır. Planlama dendiğinde ise öncül olan kent planlamasıdır. Uzun yıllardan bu yana kent planlaması özellikle devlet yönetimlerinin önem verdiği konulardandır. Bu şekilde hükümetler ve yerel yönetimler başarılı bir kent sistemi oluşturmaya çalışmaktadırlar. Bu sistemin içerisinde sivil toplum kuruluşları ve çeşitli çıkar grupları da yer almaktadır. Temel amaç, iyi bir plan oluşturabilme ile birlikte iyi bir kent planlamaktır. Çünkü bu planlar farklı alanlarda kullanılabilmektedir. Bu alanlardan biri de havalimanıdır. Havalimanı planlaması, son yıllarda artan bir öneme sahiptir. Çünkü havalimanlarının kullanım şekli değişmiş ve içerisine yeni fonksiyonlar katılmıştır. Özellikle büyük ölçekli havalimanlarının içerisinde farklı kullanım alanları yer almaktadır. Havalimanı planlamasında sadece havacılık adına önemli alanlar değil, konaklama, otopark, yiyecek ve alışveriş alanları da ön plana çıkmaktadır. Bu alanların her biri yolcular ve havalimanı personeli tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Bu nedenle havalimanı planlama sürecinde her bir alan farklı fonksiyonlar ve farklı bireyler için fonksiyonel bir şekilde kullanılmak adına dizayn edilmelidir. Söz konusu dizayn için de gerekli olan en önemli unsur masterplanlamadır. Sıradan planlama süreçlerinden daha geniş kapsamlı ve daha geniş ölçekli olarak masterplanlama birçok farklı detayı barındırmaktadır. Çeşitli alanlarda kullanılan masterplanlama son derece profesyonel bir yapıya sahiptir ve önemli bir finansal yatırım ile profesyonel bir ekip masterplan süreci için gereklidir. Dünyadaki birçok farklı ve fonksiyonel havalimanının tasarım sürecinde de masterplandan yararlanılmaktadır. Türkiye'de de son yıllarda havalimanı inşa süreçlerinde masterplanlardan yararlanılmaktadır. Bunlardan biri de İstanbul'da inşaatı devam eden Yeni Havalimanı'dır. Bu tez çalışmasında masterplanlama kavramı dahilinde İstanbul'daki üç büyük havalimanının inşa süreçlerindeki masterplanlama süreçleri ele alınmaktadır. Sürecin içerisinde yer alan görevliler ile yapılan görüşmeler ve elde edilen veriler doğrultusunda, masterplanın kavramsal çerçevesi sonrasında söz konusu havalimanlarının masterplanlama süreçleri incelenmektedir.